Kültür ve Sanat

Beethoven’ın Für Elise’indeki ‘’Elise’’ Kim?

Beethoven “Für Elise”i bestelerken kimden ilhâm almış olabilir?

**Ludwig van Beethoven** ( Doğum: 17 Aralık 1770, Ölüm: 26 Mart 1827 ) Klasik dönemden romantik döneme geçiş sürecine büyük katkı sağlamış ve gelmiş geçmiş en ünlü ve en etkileyici bestecilerden biri olarak kabul edilen Alman piyanist ve besteci. 9 senfonisi, 5 piyano konçertosu, 32 piyano sonatı, 16 yaylı dörtlüsü ve hayatı boyunca yazdığı tek opera olan Fidelio en çok bilinen eserlerindendir.

Beethoven, tatlı ve basit bir piyano parçası olan “Für Elise”i (Elise için) Nisan 1810’da besteledi, dolayısıyla, kırk yaşındaki besteci, bu parçayı yenilerde âşık olduğu ve sonradan evlenme teklifinde bulunacağı 18 yaşındaki güzel bir kadına yazmış olabilir mi?

Bu teorideki tek sorun, kadının isminin Elise değil, Therese olması. Hâl böyleyken, Therese Malfatti, yani Beethoven’in doktorunun kızı, son zamanlara kadar “Für Elise”in hitap ettiği birincil şüpheli olageldi; aynı zamanda Beethoven’in “Ölümsüz Sevgilisi’’ olduğu da söylendi.

Hatta Beethoven’in bu parçayı icra etmeye ve Therese’ye evlilik teklif etmeye niyetlendiği akşam çok sarhoş olduğu ve ona verdiği müsveddedeki yazısı fazlasıyla okunaksız olduğu için “Für Therese” ithafının sonradan yanlışlıkla “Für Elise” olarak okunduğu ve ardından ismin böyle kaldığına dair bir hikâye vardır. (Gerçekliğini bilemiyoruz tabi)

Bir 19. yüzyıl Alman müzikoloğu, Therese’nin ölümünden sonra bıraktığı eşyaların arasında bu müsveddeyi kendi gözleriyle gördüğünü öne sürer, fakat müsvedde hiç bulunamamıştır.

Ne var ki, adı gerçekten de Elise olan biri de bu denkleme girmiştir. Elisabeth Röckel. Röckel, hem şarkıcı ve piyanist hem de Beethoven’a ve arkadaşı, meslektaşı muhteşem Avusturyalı besteci Johann Nepomuk Hummel’e yakındı.

Röckel, Hummel ile evlendi fakat Beethoven’in ilgisi bariz bir şekilde kaybolmadı. 2009’da Berlinli müzikolog Klaus Martin Kopitz, yaptığı araştırmalara dayanarak bu kadının arkadaş grubunda Elise olarak bilindiğini duyurdu Ancak diğerleri, Elise’in o zamanlar çok yaygın bir isim olduğuna ve Beethoven’ın sürekli genç kadınlara aşık olduğuna dikkat çekiyordu.

Bilgi: Für Elise, Beethoven’ın 1827’deki ölümünden 40 yıl sonra, 1867’de yayımlanmıştır. Parçanın kaşifi Ludwig Nohl, günümüzde kayıp olan 27 Nisan 1810 tarihli orijinal el yazmasının orijinalliğini belirleyen kişidir.[4]

https://www.youtube.com/watch?v=_mVW8tgGY_w